Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest najpopularniejszą formą prowadzenia działalności w Polsce. Nie ma się co dziwić, spółka ta jest stosunkowo tania do utworzenia – należy zapewnić kapitał zakładowy nie mniejszy niż 5.000 zł. Dodatkowo, czasem nie trzeba nawet iść do notariusza, aby utworzyć spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, a spółkę można utworzy, i zarejestrować, już w kilka dni.
Powyższe zalety jako jedne z wielu, skutkują znacznym przyrostem liczby rejestrowanych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.
Jednocześnie działanie w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak sugeruje nazwa, powoduje ograniczenie odpowiedzialności jej organów – jednak czy całkowite?
Na pewno nie!
Nie bez przyczyny ta forma prawna została określona jako ograniczająca (a nie wyłączająca) odpowiedzialność.
Odpowiedzialność organów spółki możemy podzielić na:
- odpowiedzialność wspólników spółki oraz
- odpowiedzialność członków zarządu spółki.
Co do zasady wspólnicy spółki z o.o. nie odpowiadają za jej zobowiązania – co do zasady, bowiem odpowiadają wniesionym do spółki kapitałem. W przypadku upadłości spółki z o.o. mogą nie odzyskać kapitału zainwestowanego w spółkę. W takim wypadku, odpowiedzialność wspólników ograniczona jest do wniesionego do spółki kapitału.
Inaczej ma się sprawa w przypadku członków zarządu – ich odpowiedzialność również jest ograniczona, ale w zupełnie inny sposób niż odpowiedzialność wspólników. Odpowiedzialność członków zarządu ma charakter tzw. odpowiedzialności subsydiarnej, tj. pomocniczej. Oznacza to tyle, że członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność, gdy egzekucja w stosunku do spółki, którą zarządzają, okaże się bezskuteczna.
W takim wypadku wierzyciel powinien w pierwszej kolejności skierować powództwo przeciwko spółce z o.o., a następnie wszcząć przeciwko niej egzekucję. W sytuacji, gdy egzekucja okaże się bezskuteczna – wierzyciel nabędzie uprawnienie do wszczęcia postępowania przeciwko członkom zarządu.
Co więcej, członkowie zarządu spółki z o.o. odpowiadają całym swoim majątkiem – nie tylko tym co uzyskali z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu, ale majątkiem, który zbudowali przez całą swoją karierę zawodową – domem, samochodem itp. Ponadto, członek zarządu może zostać pociągnięty do odpowiedzialności na długo po zakończeniu swojej kadencji w spółce z o.o.
Oczywiście, członkowie zarządu mają możliwość podjęcia obrony, choć częstokroć obrona jest trudna i raczej nie obędzie się bez opinii biegłego.
Niezależnie jednak od powyższego, brak możliwości wyegzekwowania zaległości od spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to nie koniec świata, bowiem istnieją jeszcze sposoby na odzyskanie środków.
Przygotowano w oparciu o stan prawny aktualny na dzień 24 października 2023 r.
Podstawa prawna:
- art. 299 kodeksu spółek handlowych.
